Tyczenie wskaźników osi konstrukcyjnych na kondygnacjach powtarzalnych realizuje się przy
zastosowaniu dwóch rodzajów osnów:
- osnowy budowlano – montażowej zewnętrznej, gdzie stosuje się metody:
- metodę rzutowania,
- metodę prostej odniesienia,
- osnowy budowlano montażowej wewnętrznej, gdzie stosuje się metody:
- prostokąta podstawowego,
- bazy tyczenia.
Tyczenie wskaźników można realizować metodą pomiarów GPS przy wykorzystaniu zarówno osnów zewnętrznych oraz wewnętrznych.
Tyczenie wskaźników osi konstrukcyjnych wykonywane jest zawsze w dwóch etapach:
Pierwszy etap realizowany jest po wykonaniu wpasowania osi konstrukcyjnych na stan zerowy i polega przede wszystkim na założeniu osnowy realizacyjnej służącej do wykonywania powtarzalnych etapów zasadniczych oraz na wykonaniu niezbędnych pomiarów przygotowawczych.
Drugi etap polega na właściwym, powtarzalnym realizowaniu zespołu czynności pomiarowych niezbędnych dla przeniesienia osi konstrukcyjnych na kolejne piętra realizowane budowli.
Metoda rzutowania:
Warunki stosowania: znaczna dostępność placu budowy w odległościach równych, co najmniej wysokości budynku. Niski stan zerowy umożliwiający wytyczenie osnowy ponad konstrukcją fundamentów.
Etap pierwszy: Założenie punktów osnowy realizacyjnej na przedłużeniach osi konstrukcyjnych w odległościach równych, co najmniej wysokości budynku. Zaznaczenie kierunków osi na fundamentach budowli i jeżeli jest to możliwe na trwałych obiektach po przeciwległej dla obiektu stronie.
Etap drugi: Tyczenie osi konstrukcyjnych na kolejnych kondygnacjach przy zastosowaniu metody rzutowania, realizowanej koniecznie w dwóch położeniach lunety w odniesieniu do punktów zaznaczonych na stanie zerowym. Kontrola wzajemnego położenia punktów osi konstrukcyjnych.
Metoda dokładna, dla której błąd pomiaru rośnie wraz z wysokością budynku i wynika przede wszystkim z błędu inklinacji.
Metoda prostej odniesienia:
Warunki stosowania: znaczna dostępność placu budowy w odległościach równych, co najmniej wysokości budynku. Wysokość stanu zerowego dowolna.
Etap pierwszy: Założenie punktów osnowy realizacyjnej na prostych równoległych do osi konstrukcyjnych przesuniętych poza budynek na odległości np.: 1m. Przesunięcie realizowane jest przy zastosowaniu łat wyposażonych w libellę oraz tarczę celowniczą oddaloną od punktu zerowego łaty (przykładanego do osi konstrukcyjnej) o wartość 1 m.
Etap drugi: Tyczenie osi konstrukcyjnych na kolejnych kondygnacjach przy zastosowaniu metody rzutowania, realizowanej koniecznie w dwóch położeniach lunety w odniesieniu do przeciwległych punktów osnowy. Kontrola wzajemnego położenia punktów osi konstrukcyjnych.
Metoda mniej dokładna od metody rzutowania, bardziej pracochłonna i mniej bezpieczna, dla której błąd pomiaru rośnie wraz z wysokością budynku i wynika przede wszystkim z błędu inklinacji oraz ze staranności przykładania łaty.
Metoda prostokąta podstawowego
Warunki stosowania: metoda stosowana przy ograniczonym dostępie do placu budowy, dla jej realizacji wymagane jest występowanie przynajmniej czterech otworów w stropach kondygnacji piwnicznej oraz kondygnacji powtarzalnych.
Etap pierwszy: Założenie minimum 4 punktów osnowy realizacyjnej usytuowanych nad (pod) otworami technologicznymi stropów. Wykonanie pomiarów z poszczególnych stanowisk metodą biegunową do punktów przecięć osi konstrukcyjnych w nawiązaniu do pozostałych stanowisk osnowy.
Etap drugi: Wyznaczanie punktów osnowy na poszczególnych kondygnacjach poprzez centrowanie przez otwory w stropach przy zastosowaniu pionowników optycznych. Odtworzenie i kontrola kształtu osnowy. Wytyczenie punktów przecięć osi konstrukcyjnych metodą biegunową przynajmniej z dwóch punktów osnowy. Kontrola wzajemnego położenia punktów osi konstrukcyjnych.
Metoda mniej dokładna od metody rzutowania i metody prostej odniesienia, w której błędy nakładają się w wyniku kolejnego przenoszenia punktów osnowy na wyższe kondygnacje.
Metoda mniej bezpieczna wymagająca posługiwania się instrumentami geodezyjnymi bezpośrednio na wznoszonym obiekcie.
Metoda bazy tyczenia
Warunki stosowania: metod stosowana w przypadku braku otworów technologicznych i wymagającą wykucia przynajmniej dwóch otworów.
Etap pierwszy: Założenie minimum 2 punktów osnowy realizacyjnej usytuowanych nad (pod) otworami technologicznymi stropów (założenie bazy). Wykonanie pomiarów z obu stanowisk metodą biegunową do punktów przecięć osi konstrukcyjnych w nawiązaniu do drugiego stanowiska osnowy. Wykonanie dodatkowych pomiarów na punkty kierunkowe widoczne z każdej kondygnacji.
Etap drugi: Wyznaczanie punktów osnowy na poszczególnych kondygnacjach poprzez centrowanie przez otwory w stropach przy zastosowaniu pionowników optycznych. Odtworzenie i kontrola kształtu osnowy. Wytyczenie punktów przecięć osi konstrukcyjnych metodą biegunową przynajmniej z obu punktów osnowy. Kontrola wzajemnego położenia punktów osi konstrukcyjnych.
Metoda jeszcze mniej dokładna od powyższych, w której błędy nakładają się w wyniku kolejnego przenoszenia punktów osnowy na wyższe kondygnacje. Metoda mniej bezpieczna wymagająca posługiwania się instrumentami geodezyjnymi bezpośrednio na wznoszonym obiekcie.