Polskie Towarzystwo Geodezyjne, działając przede wszystkim w imieniu i interesie swoich członków, ale także pragnąc zabrać znaczący i dobitny głos w publicznej dyskusji na temat konieczności nowelizacji przepisów obecnie obowiązującej ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, postanowiło skierować do Rzecznika Praw Obywatelskich wniosek o wystąpienie do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zbadania zgodności z Konstytucją RP przepisów ustawy w zakresie odpowiedzialności zawodowej geodetów. Tekst wniosku zamieszczamy poniżej.

Naszym zdaniem – co zresztą jest wiadome wszem i wobec od wielu lat – wiele uregulowań przedmiotowej ustawy wywodzi się z minionej epoki i w żaden sposób nie przystaje do obecnej rzeczywistości, a wręcz jest sprzeczna z podstawowymi prawami i wartościami, wynikającymi z Konstytucji RP. Po 16 latach od wprowadzenia przepisów Konstytucji, tak naprawdę wiele w polskiej geodezji się nie zmieniło, a wszelkie próby publicznej dyskusji na temat zmiany tej ustawy, spoczywały i nadal spoczywają jedynie w sferze abstrakcji i pobożnych życzeń. Bo ani organy Służby Geodezyjnej i Kartograficznej, ani Ministrowie i Rząd, czy też Sejm RP, tak naprawdę nie traktowały i nadal nie traktują poważnie konieczności dokonania tych potrzebnych i oczekiwanych w środowisku geodezyjnym zmian. Przykładem niech będą tutaj nasze wystąpienie do Ministra Administracji i Cyfryzacji z ubiegłego roku, gdzie nikt się ,,nie przejął" zgłaszanymi przez nas problemami, albo obecna inicjatywa legislacyjna Ministra Sprawiedliwości w sprawie tzw. ustawy deregulacyjnej, która w zasadzie ,,konserwuje" istniejący stan rzeczy, a proponowane zmiany są wielce kontrowersyjne.

Zdaniem Polskiego Towarzystwa Geodezyjnego – poprzez właśnie tę konkretną sprawę – uda się wreszcie doprowadzić do faktycznej i rzetelnej dyskusji w zakresie konieczności wprowadzenia zmian, a przede wszystkim dyskusja ta zostanie zakończona – bo niewątpliwie będzie musiała się tak zakończyć - konkretnymi działaniami legislacyjnymi. Wyciągamy bowiem z muru tę cegłę, która stanowi o stabilności całego dotychczasowego systemu. Pozbawienie Głównego Geodety Kraju faktycznego władztwa nad geodetami – a to jest w naszym przekonaniu nieuniknione i pozostaje jedynie kwestią czasu – spowoduje otworzenie faktycznej, a przede wszystkim merytorycznej dyskusji na temat powołania (bądź nie powoływania) samorządu zawodowego geodetów i kartografów. Jedno jest jednakże pewne: albo zawód geodety będzie wreszcie uznany za pełnoprawny zawód zaufania publicznego, gdzie sprawowanie pieczy nad jego wykonywaniem będzie należało do powołanego wreszcie samorządu zawodowego, za czym się cały czas jako PTG opowiadamy, albo zawód geodety będzie traktowany podobnie jak zawód kierowcy autobusu, gdzie wymagane jest co prawda zaufanie jakim pasażer musi obdarzyć kierowcę, ale minister właściwy do spraw transportu nie ma nic do odbierania uprawnień do kierowania pojazdem.

Podniesiona przez nas sprawa jest o tyle istotna i ważna, gdyż dotyczy wykazania ewidentnych naruszeń konstytucyjnie chronionych praw geodetów jako obywateli Rzeczypospolitej. Przepisy obecnie obowiązującej ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne stanowią, że wymierzanie sankcji w zakresie odpowiedzialności zawodowej geodetów należy do Głównego Geodety Kraju, natomiast nadzór nad tym orzecznictwem powierzony został sądownictwu administracyjnemu. W ocenie Polskiego Towarzystwa Geodezyjnego uregulowania te stoją w jawnej i bezpośredniej sprzeczności z wieloma przepisami rangi konstytucyjnej. Ponoszenie odpowiedzialności zawodowej przez geodetów wyczerpuje bowiem wszystkie znamiona postępowania represyjnego wobec jednostki, w związku z czym obwiniony geodeta, i to na każdym etapie toczącego się przeciw niemu postępowania, winien mieć zagwarantowane konstytucyjne prawo do obrony oraz prawo do sądu, tak jak mają to zagwarantowane inne grupy zawodowe. Obecnie obowiązujące przepisy w zakresie geodezji i kartografii powodują natomiast, że prawa te są jedynie fasadowe i iluzoryczne, a nie jak być powinno - rzeczywiste i skuteczne. Zgodnie z art.17 ust.1 Konstytucji RP, sprawowanie pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu jest bowiem wyłączną prerogatywą samorządu zawodowego, a nie jakiegokolwiek organu administracji publicznej, jak ma to miejsce w przypadku zawodu geodety.

Jesteśmy całkowicie przekonani, że podniesiony przez nas problem uznany zostanie zarówno przez Rzecznika Praw Obywatelskich, jak też i przez Trybunał Konstytucyjny, za sprzeczny z Konstytucją RP, co jednocześnie będzie fundamentem i ,,kamieniem węgielnym" w budowie samorządu zawodowego geodetów i kartografów.

Jednocześnie, wobec całkowitego braku jakiejkolwiek woli organów państwowych do podjęcia dialogu i współpracy w celu wypracowania docelowych rozwiązań prawnych, zapowiadamy kolejne nasze inicjatywy, mające na celu wykazanie niekonstytucyjności dotychczas obowiązujących, jak i też przyjmowanych w ostatnim czasie, rozwiązań prawnych w dziedzinie geodezji i kartografii.


Zarząd PTG